Lleihau, ailddefnyddio, ailgylchu – ein hoff syniadau cymunedol i wneud y gorau o’r hyn sydd gennych

Mae ein tîm yn ddigon ffodus i weld prosiectau cymunedol anhygoel yn ddyddiol, ond bob hyn a hyn rydym yn gweld syniad sy’n rhoi hwb gwirioneddol i syniadau arloesol! Edrychwch ar rai o’n hoff gynlluniau a rhowch wybod i ni os ydynt yn eich ysbrydoli. Mae llawer o’r syniadau hyn yn hyfryd o syml, felly mae llawer o ffyrdd o wneud rhywbeth tebyg, rhoddi eitemau neu ddechrau tyfu ar gyllideb.

Cynllun benthyg bag

Er bod y newid mewn bagiau plastig wedi lleihau’r defnydd yn sylweddol yn ystod yr ychydig flynyddoedd diwethaf, roedd dros 400 miliwn o fagiau plastig untro yn dal i gael eu defnyddio yn 2022-23 (Defra). Mae cynllun ‘bag benthyg’ gwych Final Straw Foundation yn galluogi siopwyr i fenthyg bag ffabrig a dychwelyd (neu barhau i’w ddefnyddio) i siop sy’n cymryd rhan yn y cynllun. Gwelsom yn ddiweddar fod ein ffrindiau yn The Rebuild Site CIC yng Nghaerliwelydd wedi ymuno â’r cynllun – syniad gwych a hyd yn oed yn well pan all sefydliadau gynnal sesiynau crefft ‘gwnïo bag’ hefyd – economi gylchol go iawn!

Llyfrgelloedd gwnïo Dywed

Keep Britain Tidy a North London Waste Association fod 10,000 o eitemau o ddillad yn cael eu hanfon i safleoedd tirlenwi bob pum munud. Tra bod ‘ffasiwn cyflym’ yn rhan fawr o’r broblem diwylliant taflu i ffwrdd, faint ohonom sydd wedi taflu dillad wedi rhwygo neu â botymau coll neu dyllau y gellid eu trwsio?
Gwelwyd y llyfrgell wnïo hon gan un o’n tîm yn Lancaster ac mae’n llawn botymau, edafedd a siop ddillad hwylus nad oes gan bawb yn eu cartrefi.
Os nad ydych chi’n gwybod sut i wnïo (fel yr awdur yma!), edrychwch am Gaffi Trwsio yn eich ardal chi. Yn ogystal â chael offer ac arbenigwyr wrth law, maent yn aml yn lleoedd gwych i ddal i fyny a rhannu paned yn eich cymuned.

Peidiwch ag anghofio llyfrgelloedd hadau hefyd!

Daeth un o gyfranogwyr y Gwersyll Cymunedol a sylfaenydd Llyfrgell Hadau Bryste, Emma Lewins, o hyd i ateb gwych i gwrdd â phobl yn ei chymuned leol a chadw eu hardal leol yn wyrdd. Wedi’i lleoli mewn llyfrgell ‘rheolaidd’, mae’r llyfrgell hadau yn cynnig amrywiaeth eang o hadau blodau, ffrwythau, llysiau a pherlysiau gyda’r nod o gadw’r prosiect yn hunangynhaliol trwy ddychwelyd hadau wedi’u cynaeafu.
Rydym hefyd wedi gweld syniadau gwych ar gyfer ‘cyfnewid planhigion’ i gynyddu bioamrywiaeth leol. Yn aml mae perlysiau archfarchnad yn cynnwys nifer o blanhigion gyda’i gilydd, felly bydd eu rhannu’n dri a’u hail-botio mewn potiau canolig yn rhoi dau blanhigyn iach ychwanegol i chi – am ddim!

Pecynnau creision i’r adwy

Gall pecynnau creision fod yn hynod o anodd eu hailgylchu gartref, felly cawsom ein synnu gan y syniad clyfar i’w troi’n fagiau tebyg arddull ‘bivvy’, blancedi a hyd yn oed sachau cysgu.
Pen Huston yw’r wraig glyfar y tu ôl i CPP Survival Items ac mae wedi ymddangos ar Channel 4 a’r BBC gyda’i Crisp Packet Project. Yn ogystal â bod yn hynod ddefnyddiol fel eitem sy’n adlewyrchu gwres, mae eitemau goroesi Pen yn darparu elfen ddiddos hefyd. Fel y mae Pen yn nodi, nid dewis ffordd o fyw yw’r eitemau, yn hytrach eitemau goroesi ar gyfer y rhai sy’n ddigartref neu’n ei chael hi’n anodd gwresogi eu cartrefi.
Mae Pen yn gweithio yn The Art Shack, cydweithfa gymunedol yn St Leonards ac ar hyn o bryd nid yw’n cymryd rhoddion pecyn unigol, ond mae’n hapus i dderbyn ‘gridiau’ a ‘stribedi’ (rhesi o 5 neu sgwariau o 15) i gyfrannu at sach gysgu 300-pecyn o greision.

Cracking Good Food

Mae Cracking Good Food o Fanceinion wedi bod yn cynnig dosbarthiadau coginio cynaliadwy, iach ac amgylcheddol ymwybodol ers dros 10 mlynedd, ond rydyn ni wrth ein bodd yn arbennig â’u Hymgyrch Kitchen Kit Call Out (KKCO). Nod yr ymgyrch yw helpu pobl sy’n dechrau allan drwy ddarparu offer cegin a roddwyd gan ysgolion, busnesau ac unigolion. Ers rhedeg yr ymgyrch, mae 8.1 tunnell o offer cegin wedi’i ailddosbarthu i helpu teuluoedd ac i osgoi cit diangen rhag cyfrannu at safleoedd tirlenwi.

Garddio cymunedol hawdd gan ddefnyddio hen ddeunyddiau

Rydyn ni wedi bod yn ddigon ffodus i weithio gyda garddwyr cymunedol anhygoel ac maen nhw’n aml yn dweud yr un peth wrthym – gall pethau gwych ddigwydd gyda dim ond ychydig o ofod nad yw’n cael ei ddefnyddio.

Mae’r garddwr cymunedol Kathryn yn esbonio sut y daeth un potyn yn fan cychwyn iddynt ac y daeth eitemau’r cartref yn blanwyr.  Roedd enghreifftiau’n cynnwys tyfu tatws mewn cwpwrdd llyfrau wedi’i osod ar ei gefn, tyfu perlysiau mewn hen ddroriau bwrdd gwisgo, defnyddio hen deiars a hyd yn oed bag am oes (unrhyw beth a fydd yn dal compost!)

Awgrymiadau Kathryn (gyda sain yn Saesneg)

Mae ein Dr Jo Elworthy hefyd yn dangos i chi sut i dyfu llysiau poblogaidd mewn tiwbiau rholiau toiled, cartonau wyau a hambyrddau plastig archfarchnadoedd.

Nid yw paent dros ben yn wastraff…

Daethom ar draws menter gymdeithasol wych yn Leeds yn ddiweddar sydd wedi arbed 345 tunnell o baent rhag mynd i safleoedd tirlenwi mewn blwyddyn yn unig! Mae Seagulls Paint yn gwerthu paent wedi’i ailgylchu a’i ailbrosesu (h.y. wedi’i achub o safleoedd tirlenwi) ac yn ei werthu ymlaen am ffracsiwn o’r gost wreiddiol. Mae hyd yn oed yr opsiwn i brynu paent newydd a lliwiau cymysg penodol hefyd! Mae’r elw a wnânt wedyn yn cael ei fuddsoddi yn y gymuned leol.

Rydym hefyd wedi gweld llawer o enghreifftiau gwych o gymdogion yn rhannu gormodedd o ffrwythau a llysiau cartref. Ychydig o bethau sy’n mynd lawr yn well na chrymbl ‘diolch am yr afalau’ yn yr hydref, ac mae gennym ni’r union beth ar gyfer syrffed o gorbwmpenni’r haf – ein rysáit cyri gwyrdd Thai Eden Project! Os oes angen i chi ehangu eich cyrhaeddiad – mae apiau fel Olio yn wych ar gyfer rhannu neu godi eitemau dros ben hefyd.

Byddem wrth ein bodd yn clywed am unrhyw syniadau disglair rydych chi wedi’u gweld neu eu datblygu yn eich cymuned – pwy a ŵyr faint yn fwy o brosiectau y gallai eu sbarduno? Mae ymuno â’n Rhwydwaith cyfeillgar ar Facebook yn lle gwych i gwrdd â phobl o’r un anian a rhannu eich llwyddiannau – galwch draw i ddweud helo!